Η “πράσινη” ανάπλαση του Συντάγματος

23.07.2021 | Νέα

Εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, η αρχιτεκτονική μελέτη για την ανάπλαση της «κάτω» πλευράς της Πλατείας Συντάγματος. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της μελέτης, τι αναφέρουν έξι επιστήμονες για την επικείμενη ανάπλαση,  ποια είναι  τα δέκα οφέλη που προτάσσει ο κεντρικός δήμος.

Νέος ζωτικός χώρος

Τα οριστικά και μόνιμα έργα, προβλέπουν μεταξύ άλλων διαπλάτυνση των πεζοδρομίων της Φιλελλήνων, μια νέα «αναζωογονημένη» πρόσοψη του πεζόδρομου της Ερμού αλλά και πλούσια φύτευση μεγάλων, ψηλών δέντρων και πράσινου. Σύμφωνα με τη μελέτη δημιουργούνται περίπου 1.000 τετραγωνικά μέτρα νέου ζωτικού δημοσίου χώρου. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η δημιουργία ενός νέου δημόσιου χώρου στην καρδιά της πόλης, στον οποίο θα φυτευτούν 28 νέα μεγάλα δέντρα με συνεισφορά στο μικροκλίμα της πλατείας, τη σκίαση, την ελκυστικότητά της νέας πλατείας, τη φιλικότητα προς τους επισκέπτες. Παράλληλα, θα δημιουργηθούν δύο διαμήκεις πέργκολες, που θα προσφέρουν πρόσθετη σκίαση αλλά κυρίως θα οργανώσουν αστικά ενοποιητικά τον χώρο και κατ’ επέκταση τον εξοπλισμό και τα τραπεζοκαθίσματα των καταστημάτων, σε οριοθετημένες θέσεις.

Ο Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός του 1999

Το έργο υλοποιεί τη λύση του 1ου βραβείου του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού της ΕΑΧΑ του 1999 (ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων), του διεθνούς φήμης καθηγητή κ. Δημήτρη Μανίκα, επικαιροποιημένη στα σημερινά δεδομένα, σε συνεργασία με την ομάδα μελέτης και τις υπηρεσίες του Δήμου, αλλά χωρίς αποκλίσεις από τις αρχικές προθέσεις του σχεδιασμού. Αποτελεί έτσι μια από τις πρώτες εφαρμογές της νέας πολιτικής του Δήμου Αθηναίων να αξιοποιηθεί το μεγάλο μελετητικό απόθεμα, και να αποκατασταθεί έτσι η συνέπεια αλλά και η οικονομία απέναντι στην αυθεντία του ποιοτικού αρχιτεκτονικού έργου. Η βραβευμένη αρχιτεκτονική λύση με λιτότητα προσαρμόζει την νεοκλασική παράδοση στα νέα και σύγχρονα λειτουργικά δεδομένα.

Η βιώσιμη φιλοσοφία του σχεδιασμού 

Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός λαμβάνει υπόψιν την ιστορική εξέλιξη της σημαντικότερης πλατείας της χώρας, και χειρίζεται με αφαιρετικότητα και λειτουργικότητα την αποκατάσταση συνέχειας της πλατείας Συντάγματος, μέχρι το αντιληπτικό όριο των κτιριακών μετώπων στην κορυφή του πεζόδρομου της Ερμού. Εντάσσει την πλατεία στα ιστορικά συμφραζόμενα, ως κρίκο διασύνδεσης της παλιάς και σύγχρονης πόλης. Λαμβάνει υπόψιν τον εμβληματικό χαρακτήρα, την κομβική οδική σύγκλιση, την εμπορική κινητικότητα, φέρνει σε μεγαλύτερη επαφή τις ροές πεζών με την Ερμού, δημιουργώντας μία νέα και ενιαία αισθητική γλώσσα.

Γεωμετρική ανασύνθεση 

Η γεωμετρική ανασύνθεση της πλατείας συνομιλεί με το βάθος της ιστορίας, τον πρώτο σχεδιασμό της νέα πρωτεύουσας (Κλεάνθης & Schaubert, 1833), το σύμβολο της Δημοκρατίας, τους μνημειακούς άξονες, αλλά και τη σύγχρονη ζωή και προοπτική. Διασυνδέει τη σύγχρονη και παλιά πόλη, ακουμπάει διαλεκτικά μέσω της Λεωφόρου Αμαλίας με τον Εθνικό Κήπο, το Ζάππειο, την Πύλη του Αδριανού και τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, και μέσω της οδού Πανεπιστημίου και Σταδίου με την άλλη κορυφή του Τριγώνου, με την πλατεία Ομονοίας και ενδιάμεσα με τις πλατείες Κλαυθμώνος, Κοραή καθώς και με την περίφημη τριλογία της Βιβλιοθήκης, του Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας.

Λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση

«Η Αθήνα μπορεί να κερδίσει τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση που έχουμε όλοι ανάγκη», αναφέρει ο Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ κ. Παναγιώτης Τουρνικιώτης: «Χρόνια περιμέναμε να ολοκληρωθεί η πλατεία Συντάγματος ακολουθώντας τον σχεδιασμό της βραβευμένης μελέτης του Δημήτρη Μανίκα. Η κάτω πλευρά της, που συνδέεται άμεσα με τον πεζόδρομο της Ερμού, θα μεγαλώσει, θα αναπνεύσει και θα λειτουργήσει ως αντανάκλαση και ανανέωση του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα της κεντρικής πλατείας. Είναι ευτύχημα που ο ίδιος αρχιτέκτονας ανέλαβε να φέρει εις πέραν την αρχική του υπόσχεση εκμεταλλευόμενος την ωριμότητα που δίνει ο χρόνος. Τα υλικά είναι στιβαρά και διαχρονικά, με καθαρές γραμμές και αδρές λεπτομέρειες, που συνδυάζουν το μοντέρνο και το κλασικό με ανθεκτικότητα. Τα μεγάλα δέντρα, με σκούρο κόκκινο φύλλωμα, θα προσφέρουν την περιβαλλοντική άνεση και μια αισθητική αντίστιξη στο πράσινο της μεγάλης πλατείας. Η Αθήνα μπορεί να κερδίσει, με μικρά και μεγάλα έργα, τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση, και την αστική ποιότητα που έχουμε όλοι ανάγκη στις μεγαλουπόλεις».

Ανάκτηση του δημόσιου χώρου

«Σημαντικό πρώτο βήμα για την ανάκτηση του δημόσιου χώρου και της βιώσιμης κινητικότητας στο κέντρο της Αθήνας», χαρακτηρίζει την ανάπλαση ο Καθηγητής ΕΜΠ, Συγκοινωνιολόγος κ. Γιώργος Γιαννής:  «Η διαπλάτυνση του χώρου των πεζών στην πλατεία Συντάγματος αποτελεί σημαντικό πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της ανάκτησης του δημόσιου χώρου και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας στο κέντρο της Αθήνας, που έπρεπε να είχε υλοποιηθεί πριν καιρό. Οι πεζοί θα έχουν περισσότερο χώρο να σταθούν και να κινηθούν, οι επιβάτες των αρκετών λεωφορείων και τρόλεϊ θα από-επιβιβάζονται άνετα πλέον χωρίς να αναγκάζονται να περνούν ανάμεσα στα παράνομα σταθμευμένα ταξί και η κυκλοφορία των οχημάτων θα ρέει καλύτερα, αφού δεν θα υπάρχει πλέον χώρος για τις παράνομες στάσεις των λίγων ΙΧ και ταξί εις βάρος των πολλών. Επιπλέον, οι πεζοί θα διευκολύνονται ακόμη περισσότερο διότι μικραίνει και η απόσταση της οδού Ερμού από το κέντρο της πλατείας».

Πηγή: https://ecopress.gr/syntagma-prasini-anaplasi-tis-kato-plateias/